آخرین خبرها درباره دو خودروی جدید، پیش فروش شاهین، بدهی و معوقات سایپا - وبلاگ علیکایی

به گزارش خبرنگاران در هفته گذشته مجید باقری خوزانی، قائم مقام مدیرعامل در امور فروش شرکت خودروسازی سایپا میهمان شبکه اینترنتی اکو ایران بود و به تشریح این چالش ها پرداخت.

شرایط فراوری شرکت سایپا در سال گذشته چگونه بوده و با توجه به بازگشت فراوری محصولات ناقص به خطوط فراوری خودروسازان چه تعداد از این خودروها عرضه شده است؟

شرکت سایپا در سال گذشته 420 هزار دستگاه خودرو فراوری کرد. در پاسخ به سوال دوم باید بگویم که در ماه های خاتمهی سال گذشته شاهد شیوع ویروس کرونا بودیم که این اتفاق باعث شد تا امکان تحویل قطعه از شرکت های قطعه ساز چینی طرف قرارداد با سایپا سلب گردد.

نرسیدن این قطعات سبب فراوری حدود 25 هزار دستگاه خودرو به صورت ناقص در اسفندماه شد اما با کوشش و پیگیری های اجرا شده بخش قابل توجهی از این خودروها با توجه به اینکه خودروسازان خود دارای مراکز مستقل شماره گذاری هستند در ایام تعطیلات نوروزی تکمیل، شماره گذاری و برای مشتریان فاکتور شد. طبق آمار از ابتدای امسال تا به امروز 40 هزار خودرو تحویل مشتریان شده است.

با این توضیحات چه تعداد خودروی ناقص هم اکنون در پارکینگ های سایپا موجود است؟

حدود 12 هزار خودروی ناقص در کف پارکینگ های سایپا موجود است که طی چند هفته آینده آنها را نیز تکمیل نموده و به بازار عرضه می کنیم.

برنامه ریزی برای فراوری در امسال چه تعداد بوده است؟

در برنامه ابتدایی برای فراوری روزانه بالای 2 هزار دستگاه برنامه ریزی کردیم اما در حال حاضر فراوری روزانه در خطوط فراوری سایپا در حدود هزار و 800 دستگاه است.

تا به امروز دو مدل پراید از خطوط فراوری خارج شده، آیا برنامه ای برای خارج کردن محصول دیگری از خطوط فراوری دارید و چه جایگزینی برای پرایدهای خارج شده در نظر گرفته اید؟

امسال سال مهمی برای خودروسازی سایپا محسوب می گردد، به این لحاظ که سایپا مشغول یک جراحی عظیم است. ابتدا پراید 132 را در دی ماه سال گذشته خارج کردیم و این ماه نیز مدل 111 خارج شد. طی دو ماه آینده نیز خارج کردن پرتیراژترین مدل پراید یعنی 131 را در دستور کار داریم. البته این اقدام باید طی 5 سال گذشته انجام می شد. در ارتباط با جایگزینی برای خودروی پراید مرکز تحقیقات سایپا برنامه ریز هایی را انجام داده و امسال دو فیس لیفت از محصولات سایپا را به بازار عرضه خواهیم کرد.

این دو خودرو کدامند؟

ساینا و کوییک، در واقع سایپا دارای یک پلت فرم اختصاصی برای فراوری محصولاتش است. به عنوان نمونه خودروی کوییک یک محصول جدید است و بازار هم استقبال خوبی از این خودرو نموده است. بنابراین هنگامی که از فیس لیفت این محصول صحبت می کنیم به دنبال تغییرات ظاهری روی این خودرو هستیم.

اما محصول جدیدی که سایپا به دنبال فراوری انبوه آن است خودرویی است به نام شاهین. برنامه ریزی هایی انجام دادیم که این خودرو را از نیمه دوم امسال وارد بازار کنیم. پیش فروش این محصول را در نیمه اول سال و در ماه های پیش رو شروع خواهیم کرد.بنابراین ما دیگر هیچ مدل پرایدی را فراوری نخواهیم کرد البته محصولاتی که نام بردم (چه فیس لیفت ها و چه شاهین) به هیچ وجه جایگزین پراید نیست اما یاری می نماید تا تنوع در سبد محصولات سایپا بعد از حذف سه مدل پراید حفظ گردد.

با توجه به توضیحات شما این محصولات به لحاظ قیمتی نمی توانند جایگزین پراید شوند؟

به نظرم نه تنها در میان محصولات سایپا بلکه در هیچ جای دنیا نمی توانیم خودرویی به لحاظ قیمتی پیدا کنیم که جایگزین پراید گردد. زیرا پراید ارزان ترین خودروی در حال فراوری در سطح خودروسازی دنیا بود.

وزارت صمت به عنوان سیاست گذار کلان خودرو، فراوری یک میلیون و 200 هزار دستگاه خودرو را برای امسال هدف گذاری نموده، چه تعداد از این هدف گذاری اجرا شده سهم سایپا است و به نظر شما با توجه به شرایط حاکم بر خودروسازی مانند شیوع ویروس کرونا و تداوم تحریم ها، هدف گذاری این تعداد خودرو محقق می گردد؟

همان طور که پیش تر اشاره کردم سایپا در سال گذشته توانست با توجه به تداوم تحریم ها معادل سال پیش از آن خودرو فراوری کند. در ارتباط با میزان فراوری خودرو در سال گذشته گزارشی منتشر شده است که فراوری خودرو در کشور 13 درصد افت را نشان می دهد اما سایپا هیچ افت فراوریی نداشته است. بنابراین به دنبال این هستیم که به برنامه هایی که در ارتباط با تیراژ به وزارت صمت ارائه نموده ایم پایبند باشیم. در ارتباط با تاثیر ویروس کرونا بر تیراژ هم این امیدواری وجود دارد که افت تیراژ در ماه های ابتدایی را در نیمه دوم سال جبران کنیم.

به سهم سایپا از هدف گذاری وزارت صمت برای امسال اشاره نکردید؟

سال گذشته سایپا 50 درصد سهم بازار را به خود اختصاص داده بود، امسال هم بنا داریم که سهم بازار را حفظ کنیم.

شرایط فراوری خودروهای مونتاژی شما در سال جدید چگونه است؟

سراتو که 6 ماه پیش فراوریش در خطوط فراوری سایپا متوقف شد و چانگان هم دیگر جایی در برنامه فراوری سایپا ندارد. اما به جای آن عرضه سه محصول شاهین، کوییک سال و ساینا سال را در برنامه داریم.

این محصولاتی که قرار است طی امسال به سبد محصولاتی سایپا اضافه گردد تا چه میزان به لحاظ استانداردی به استانداردهای دنیای نزدیک است؟

در حال حاضر خودروسازان دنیا در فراوری محصولاتشان استانداردهای 85 گانه را رعایت می نمایند. سازمان ملی استاندارد این استانداردها را به شرکت های خودروساز ابلاغ نموده و آنها باید استانداردهای 85 گانه را در خطوط فراوری خود رعایت نمایند علاوه بر این محصولات جدید استانداردهای زیست محیطی یورو 5 را نیز پاس می نمایند.

این مساله زیاد شنیده می گردد که با توجه به قیمت تمام شده محصولات در کارخانه، خودروسازان محصولات خود را با زیان عرضه می نمایند مثلا پراید با چه قیمتی عرضه گردد خودروساز زیان نمی نماید؟

ابتدا می خواهم بر این نکته تاکید کنم که قیمت پراید هر چه باشد نباید 37 میلیون تومان باشد. یک باور در سطح جامعه مطرح است که خودروسازان از نوسانات بازار سود می برند این در حالی است که سایپا تا به امروز پراید را بیش از 37 میلیون تومان نفروخته است و هیچ گاه هیچ نفعی از نوسانات بازار و قیمت های موجود در آن و اختلاف این قیمت ها با قیمت کارخانه به حساب خودروساز نمی رود. خودروساز در راستای بحث قیمتی یک رسالت معین دارد و آن اینکه بتواند خودرو عرضه کند، حال کوشش کردیم در سال رونق فراوری این وظیفه را به بهترین شکل انجام دهیم.

اما بعضی از محصولات هم عرضه نمی گردد که این مساله روی قیمت بازار اثر گذار است؟

این بخش از محصولات که مد نظر شما است مثل سراتو و در مقطعی برلیانس به علت خروج شرکای بین المللی دیگر امکان فراوری نداشتند، بنابراین در این زمینه کاری از دست خودروساز ساخته نیست.

اما بعضی از کارشناسان می گویند محصولاتی که خودروسازان ادعا دارند فراوریشان متوقف شده چندی بعد در نمایندگی ها دیده شد یا تعدادی از این خودروها در اختیار بعضی افراد خاص قرار گرفته است، چه پاسخی به این ابهام دارید؟

قویا تکذیب می کنم. دلیل این مساله هم این است که به دلیل استراتژیک بودن خودرو و حساسیتی که در جامعه و در میان مسوولان در خصوص مقوله خودرو وجود دارد خودروسازان زیر ذره بین نهادهای نظارتی هستند و به صورت دائم رصد می شوند در این شرایط یک خودروساز چگونه می تواند محصولی را که فراوریش متوقف شده را بار دیگر فراوری کند و از جهتهای دیگر به بازار تزریق کند یا در اختیار نمایندگی و افراد خاص قرار دهد.

ابهام مطرح شده هم دقیقا همین است؟

برای همین من قویا تکذیب کردم. به طور مثال چندی پیش مسوولان تعزیرات به پارکینگی مراجعه کردند که چندین سراتو در آن موجود بود، از ما درباره این خودروها سوال شد اسناد مربوط به سراتو ها را ارائه دادیم که این خودروها سال پیش به نام مشتری شده ولی بنا به هر دلیل مشتری تا کنون برای تحویل اقدام ننموده اما خودرو به نامش شده و صاحب آن معین است.

از 20 هزار میلیارد تومان فروش سال گذشته چه میزان آن سود بوده است؟

بهتر است بپرسید چه میزان آن ضرر بوده است. سال هاست که خودروسازان با سود خداحافظی نموده اند.

با این حساب این سوال مطرح می گردد که اعداد و ارقام بدهی و زیان انباشته خودروسازی سایپا در سال گذشته چه مقدار بوده است؟

سال گذشته شرکت سایپا 16 هزار میلیارد تومان زیان انباشته را در صورت های مالی خود درج کرد. باید این سوال را عنوان کرد که چه دلایلی سبب شده صنعت خودرو با چنین زیان های هنگفتی روبرو گردد.

دو خودروساز عظیم کشور در خاتمه سال 97 در مجموع 32 هزار میلیارد تومان زیان انباشته را به نام خود ثبت نموده اند به نظر می رسد این رقم بعد از حسابرسی صورت های مالی مربوط به سال گذشته از 40 هزار میلیارد تومان هم فراتر برود. به نظر خودروسازان برای پیدا کردن دلیل این مساله باید سیستم مشخص قیمت و نظام قیمت گذاری مورد بازبینی دقیق قرار بگیرد.

متولیان امر و کسانی که این گونه نظام قیمت گذاری را بر خودروسازی تحمیل نموده اند باید اثربخشی پارامترهای اثرگذار روی مشخص قیمت خودرو را با دلایل علمی بیان نمایند و به طور معین بگویند اثر بخشی این نحوه قیمت گذاری چه بوده است؛ زیرا این نحوه قیمت گذاری برای خودروساز اثر بخش نبوده است.

باید به صورت سیستمی به این قضیه نگاه کنیم. یک ورودی داریم که نظام قیمت گذاری است این ورودی وارد یک مجموعه به نام شرکت خودروساز شده و یک خروجی داشته که تا اینجا زیان 32 هزار میلیارد تومانی روی دست خودروسازان گذاشته است. از آن طرف مردم هم راضی نبودند.

البته در این میان، نظام واسطه گری هم نقش آفرین بوده است. این قیمت های کاذب که گاهی تا 50 درصد بالاتر از قیمت کارخانه در بازار مشاهده می گردد ناشی از همین نظام واسطه گری است. بنابراین نظام قیمت گذاری علاوه بر تحمیل زیان انباشته به خودروسازان چرخه نقدینگی آنها را با خلل روبه رو نموده است و باعث نارضایتی مصرف نماینده شده و پای نظام واسطه گری را هم به بازار خودرو باز نموده است. در کنار این مسائل خودروسازان را از برنامه ریزی برای برنامه های توسعه ای نیز باز داشته است.

سوال دیگری را مطرح می کنم، چه میزان به نقش مدیریت بهره ور در خودروسازی اعتقاد دارید؟

دو خودروساز عظیم کشور 40 هزار میلیارد تومان زیان انباشته داشته باشند، اگر فرض کنیم 10 درصد آن ناشی از عدم استفاده از مدیریت بهره ور باشد با باقی این مبلغ می خواهیم چه کنیم؟

فقط 10 درصد این زیان متوجه بهره وری است؟

این درصد را فرض کردیم و گرنه در سایپا ادعا داریم که پروژه های مرتبط با بهره وری را اجرایی کردیم. هنگامی که مبحث زیان مطرح می گردد خیلی ها بحث هایی از قبیل نبود بهره وری، تعدد اعضای هیات مدیره حقوق بالا را پیش می کشند.

شما معتقدید که با قیمت های موجود خودروسازان در زیان هستند، اگر قیمت ها به میزانی که شما می خواهید افزایش یابد، نگران ریزش تقاضا نیستید؟

افزایش قیمتی که مدنظر خودروسازان است مبتنی بر مولفه های مالی است. خودروسازان به دنبال این هستند که فراوریشان، فراوری بدون زیان باشد. بنابراین قیمتی که خودروسازان به دنبال آن هستند، قیمت واسطه گرها و دلالان نیست. خودروسازان در روزهای خاتمهی سال گذشته به یاری قانون تجدید ارزیابی توانستند از شمول ماده 141 مربوط به ورشکستگی شرکت ها خارج شوند اما اگر این نظام قیمت گذاری اصلاح نگردد و حداقل های مدنظر خودروسازی را پوشش ندهد ما بار دیگر با زیانی به مراتب سنگین تر از این روبرو می شویم و مجبور به استفاده از قانون تجدید ارزیابی هستیم. باید به این نکته توجه کرد که واسطه ها در زمانی وارد می شوند که سودهای کلان وجود دارد. اگر فاصله قیمتی میان کارخانه و بازار به حداقل برسد آنها از بازار خواهند رفت.

شما به تجدید ارزیابی ها اشاره کردید، در حال حاضر و بعد از تجدید ارزیابی شرایط سایپا مناسب است؟

سایپا بعد از تجدید ارزیابی های سال گذشته نزدیک به 400 درصد افزایش سرمایه داشت. یعنی از 4 هزار میلیارد تومان به 19 هزار و 500 میلیارد تومان رسیده ایم. با این افزایش سرمایه ما چهارمین شرکت از حیث دارا بودن سرمایه در بورس محسوب می شویم. اما مدیران سایپا این نگرانی را دارند که با این فرایند قیمت گذاری برای خودروسازان تنها زیان فراوری می گردد.

در حال حاضر چه میزان بدهی به قطعه سازان دارید؟

حدود 4 تا 5 هزار میلیارد تومان بدهی به قطعه سازان داریم اما آنچه اهمیت دارد این است که در شرایط فعلی توانسته ایم از شمول قانون ورشکستگی خود را خارج کنیم. باید به سمتی برویم که این فرایند را حفظ کنیم.

وضع شرکت در بورس چگونه است؟

بعد از افزایش سرمایه نماد در بورس بسته شد تا مراحل قانون کار انجام گردد. اخیرا شنیدم که قرار است بار دیگر نماد شرکت در بورس بازگشایی گردد.

با توجه به حجم معوقاتی که دارید و موجب نارضایتی مشتریان این خودروساز نیز شده است برنامه سایپا برای پاس کردن این تعهدات معوقه چیست؟

ابتدا از مشتریان عزیز بابت این اتفاق پوزش می طلبم اما عوامل گوناگونی سبب شد تا این حجم از تعهدات معوقه در خودروسازی سایپا اتفاق بیفتد. در ارتباط با دلایل این مساله باید بگویم که با توجه به مسائل تحریمی در نیمه اول سال گذشته با افت فراوری روبه رو بودیم و توانستیم این مساله را در نیمه دوم سال جبران کنیم.

در مقطعی در نیمه اول سال گذشته در خطوط فراوری سایپا روزانه 650 تا 700 دستگاه خودرو فراوری می شد. این کاهش روزانه فراوری باعث می شد که به حجم تعهدات معوق سایپا افزوده گردد. در کنار این مساله مدیریت جدید در سایپا میراث دار چند طرح نیز بود.

اول اینکه به دلیل بدعهدی شرکای بین المللی خودروهای مونتاژی پیش فروش شده را نتوانستیم تحویل دهیم، برای این منظور طرح تبدیل را اجرا کردیم. این اتفاق سبب شد هر یک تعهد به سه تعهد تبدیل گردد.

در طرح اتوخدمت نیز که در مقطعی برای تامین نقدینگی در سایپا اجرایی شده بود نزدیک به 130 هزار تعهد ایجاد شده بود. سال گذشته توانستیم بخش عمده ای از این طرح را مشخص تکلیف کنیم و تنها 2 هزار تعهد از این جنس در خودروسازی سایپا باقی مانده است. این مسائل سبب شد تا سایپا با انبوهی از تعهدات معوقه روبه رو گردد.

در خطوط فراوری سایپا از سرعت مناسبی برخوردار بودیم تا به چالش کرونا رسیدیم. با توجه به اینکه بخشی از قطعات مورد نیاز از جهت چین تامین می شد در ماه های خاتمهی سال و همچنین مدتی که از امسال می گذرد با کاهش فراوری روبه رو شدیم که همین مساله سایپا را از برنامه ریزی های صورت گرفته دور نموده است.

البته در بخش فروش سایپا هوشمندی به خرج دادیم و برای سه ماهه ابتدایی امسال تعهد چندانی ایجاد نکردیم به این منظور که بتوانیم خودروهایی فراوریی در این مدت را به تعهدات عقب مانده خودمان اختصاص دهیم. به دنبال این هستیم که تعهدات معوقه را هر چه زودتر به روز کنیم تا علاوه بر اینکه از شرمندگی مشتریان در بیاییم بتوانیم جلوی پرداخت زیانی را نیز که به منظور انجام می گردد، بگیریم.

چه زمانی این تعهدات به روز می گردد؟

خودرو به خودرو متفاوت است اما فکر می کنم تا تیرماه 5 تا 6 مدل خودرو تعهداتشان به روز خواهد شد اما بعضی محصولات مانند تیبا که حجم تعهدات زیادی داریم برای به روز شدن به زمان بیشتری نیاز است.

با توجه به افزایش 21 درصدی حقوق و دستمزد و همچنین چشم انداز تورم 40 درصدی پیش بینی شما از قیمت خودرو در امسال چیست؛ فکر می کنید در نهایت ستاد تنظیم بازار چه قیمت هایی را برای محصولات خودروسازان اعلام می نماید؟

در تمام جلسه هایی که در زمینه قیمت گذاری خودرو برگزار شده و حضور داشته ایم پیشنهاد نموده ایم که قیمت منصفانه برای خودرو مشخص گردد تا خودروساز متضرر نگردد. البته تنها حقوق و دستمزد افزایش نیافته بلکه نهاده های فراوری نیز افزایش قیمت داشته اند بنابراین درخواست داریم تمام مولفه های اثرگذار روی قیمت خودرو مدنظر متولیان امر قرار داشته باشد.

هنگامی که بعضی از مراجع و نهادها نمی توانند وظیفه خود را در قبال واسطه گران و همچنین سایت هایی که قیمت سازی کاذب می نمایند به خوبی انجام دهند سراغ شرکت های خودروساز می آیند و کوشش می نمایند همه ماجرا را به شرکت های خودروساز ربط دهند. جواب تمام مسائل مرتبط با فراوری خودرو و قیمت خودرو را نمی توان در جاده مخصوص پیدا کرد، جواب بخش زیادی از آنها را باید در بلوار میرداماد جست و جو کرد. باید همه جانبه به موضوع نگریسته گردد.

یک سوال دیگر؛ چه زمانی فراوری شاهین نهایی می گردد؟

بعد از ماه رمضان برنامه پیش فروش شاهین را در دستور کار داریم. برنامه مدیریت سایپا این است که فراوری شاهین از نیمه دوم امسال عملیاتی گردد.

چه قیمتی برای این خودرو در نظر گرفته شده است؟

در این زمینه نیز منتظر اعلام نظر ستاد تنظیم بازار هستیم.