فواید رزماری و روش نگهداری از گیاه رزماری - وبلاگ علیکایی

رزماری چیست؟

رزماری گیاهی همواره سبز و کوچک از خانواده نعناع است که از برگ های آن برای طعم دهی به غذاها استفاده می گردد. رزماری، گیاه بومی منطقه مدیترانه است و در بسیاری از نقاط اروپا و در آب و هوای گرم در باغ ها به طور گسترده کشت می گردد. برگ های آن طعم تند و کمی تلخی دارند و به صورت خشک یا تازه، معمولاً برای طعم دهی به غذاها و بعلاوه نوشیدنی ها مورد استفاده قرار می گیرد.

رزماری یک درختچه چند ساله است و معمولاً ارتفاع آن به حدود 1 متر می رسد، اگرچه بعضی از آنها می توانند تا 2 متر ارتفاع داشته باشند. برگ های آن تا حدودی شبیه سوزن های کاج کوچک خمیده هستند.

گیاه رزماری چه فوایدی دارد؟

از فواید رزماری می توان به این موضوع اشاره نمود که در دوران باستان اعتقاد بر این بوده رزماری باعث تقویت حافظه می گردد. در ادبیات و فولکلور هم این گیاه نشانی از خاطره و وفاداری است. امروزه روغن معطر آن یکی از مواد تشکیل دهنده بسیاری از محصولات بهداشتی است. استفاده های دارویی رزماری قرن هاست که مورد ستایش است و تحقیقات علمی اخیراً این ادعاها را تأیید نموده است. تحقیقات اولیه رزماری را به عنوان یک افزودنی مهم در رژیم غذایی تأیید می نماید، زیرا حاوی طیف گسترده ای از مواد مغذی ضروری برای سلامتی است.

رزماری سرشار از منگنز است که می تواند به بهبود سریع تر آسیب هاب بدن یاری کند. بعلاوه رزماری حاوی اسید کارنوسیک است، ترکیبی شناخته شده برای خواص آنتی اکسیدانی قوی. مطالعات نشان داده اند که اسید کارنوسیک می تواند رشد سلول های سرطانی در بدن را کُند کند و حتی خطر ایجاد تومور را کاهش دهد. به علاوه مطالعات نشان داده اند که اسیدهای کارنوسیک موجود در رزماری دارای خواص ضد باکتریایی، ضد ویروسی و ضد قارچی قوی هستند. مصرف منظم رزماری می تواند به طور بالقوه خطر عفونت را کاهش دهد و به سیستم ایمنی بدن یاری کند تا با هرگونه عفونتی که رخ می دهد مبارزه کند.

رزماری فایده دیگری دارد که اگرچه تحقیقات بیشتری برای اثبات آن لازم است، اما مطالعات اولیه نشان می دهد که رزماری تأثیر مثبتی بر کاهش اضطراب و استرس دارد. در یک آزمایش تصادفی سازی شده که بر روی دانشجویان یک دانشگاه انجام شد، معین شد که رزماری کیفیت خواب دانشجویان را بهبود می بخشد و سطح اضطراب آنها را کاهش می دهد. یک مطالعه دیگر در سال 2020 بر روی 42 مرد ژاپنی با اختلالات خلقی نتیجه گیری کرد که مصرف عصاره رزماری به مدت 4 هفته انرژی ذهنی و کیفیت خواب را بهبود می بخشد. محققان نتیجه گرفتند که عصاره رزماری ممکن است اثرات مفیدی بر خلق و خو و عملکرد شناختی داشته باشد.

علاوه بر این، یک آنالیز در سال 2020 اثرات ضد افسردگی رزماری را در مطالعات حیوانی آنالیز کرد و نتیجه گرفت که رزماری ممکن است به تنظیم دوپامین در مغز یاری کند. رزماری قرن هاست به عنوان یاری حافظه استفاده می گردد. یک مطالعه بهبود قابل توجهی در عملکرد شناختی را ظرف 20 دقیقه پس از استنشاق روغن ضروری رزماری نشان داده است یک آنالیز در سال 2023 پیشنهاد می نماید که رزماری ممکن است اثرات مفیدی بر پوست داشته باشد و خواص ضد التهابی آن می تواند به بعضی از بیماری های التهابی پوست یاری کند.

بعلاوه مطالعاتی نشان می دهد رزماری به علت وجود اسید کارنوسیک اثرات ضد پیری بر روی پوست دارد. اسید کارنوسیک می تواند به محافظت از پوست در برابر آسیب های ناشی از اشعه ماوراء بنفش یاری کند که ممکن است از پیری زودرس پوست جلوگیری کند یکی از کاربردهای سنتی رزماری به عنوان یک مسکن خفیف یا تسکین دهنده درد است. یک آنالیز در سال 2020 نشان می دهد که رزماری ممکن است به درمان درد نوروپاتیک، نوعی درد که به علت آسیب یا اختلال در سیستم عصبی رخ می دهد، یاری کند. با این حال، تحقیقات بیشتری در این باره لازم است.

رزماری بعلاوه دارای خواص ضد باکتریایی است. در یک مطالعه حیوانی در سال 2019، روغن اسانس رزماری به بهبود سریع تر زخم های عفونی یاری کرد. با این حال، فرد نباید روغن اساسی رقیق نشده را مستقیماً روی پوست یا زخم باز بمالد. فرد باید در صورت تمایل به استفاده از رزماری برای درد و بهبودی با پزشک مشورت کند. بعضی از مطالعات ذکر شده در آنالیز 2020 بعلاوه فرض می نمایند که رزماری می تواند از نظر تئوری اثرات مفیدی بر بیماری آلزایمر داشته باشد. با این حال، این نظریه هم بر اساس نتایج آزمایشگاهی و مطالعات حیوانی است. یک مطالعه حیوانی در این آنالیز بعلاوه نشان داد که رزماری به طور قابل توجهی شدت و آغاز تشنج را در موش ها کاهش می دهد. محققان پیشنهاد می نمایند که رزماری ممکن است برای صرع در انسان مفید باشد.

چگونه از رزماری استفاده کنیم

چندین روش مختلف برای استفاده از رزماری وجود دارد. یک فرد می تواند از این گیاه در آشپزی استفاده کند یا با دم کردن گیاه در آب داغ، چای رزماری درست کند.

بعلاوه می توان از روغن اسانس رزماری برای استنشاق استفاده کرد که به عنوان آروماتراپی (رایحه درمانی) نیز شناخته می گردد یا از آن برای استفاده موضعی روی پوست استفاده کرد. برای استنشاق، فرد می تواند چند قطره از روغن را در یک پخش نماینده روغن یا یک کاسه آب داغ بریزد و سپس بخار را استنشاق کند. روغن های اصلی بسیار غلیظ هستند، بنابراین بهتر است قبل از استفاده موضعی روی پوست، چند قطره آن را با یک روغن حامل مانند روغن نارگیل یا بادام رقیق کنید. فرد هرگز نباید روغن های اساسی را بخورد.

البته مهم است که قبل از استفاده از روغن های اساسی با یک متخصص مراقبت های بهداشتی صحبت کنید و کیفیت محصولات یک برند را تحقیق کنید. همواره قبل از امتحان کردن یک روغن اصل تازه، تست پوستی انجام دهید.

تکثیر رزماری با قلمه زدن آن در آب یا خاک

اما چگونه می توان رزماری را در خانه پرورش داد و چه راه هایی برای این کار وجود دارد؟ چند راه برای تکثیر رزماری وجود دارد، اما بعضی از آنها ساده تر از بقیه هستند. رایج ترین روش، ریشه زایی قلمه های گرفته شده از یک گیاه موجود است. بعلاوه می توان آن را به وسیله بذر تکثیر کرد اما اینروش کمتر رایج است چرا که تنسبت به روش های دیگر وقت گیر است.

ساده ترین و کاربردی ترین روش ریشه زایی قلمه های ساقه در آب یا خاک است. برای انجام این کار به طور صحیح باید از قلمه های ساقه بهره ببرید، زیرا فقط با یک برگ نمی توان این کار را به خوبی انجام داد. تکثیر کردن این گیاه به وسیله بذرها کمتر رایج هستند و زمان بسیار زیادی برای جوانه زدن می برند؛ گاهی تا سه ماه. حتی پس از آن، زمان زیادی طول می کشد تا به مقدار کافی بزرگ شوند تا بتوان از آنها استفاده کرد. بنابراین در این مطلب بر ریشه زدن قلمه ها تمرکز خواهیم کرد.

برترین زمان برای تکثیر رزماری

چندین زمان از سال وجود دارد که می توانید رزماری را تکثیر کنید. در حالت ایده آل، باید این کار را در بهار یا اوایل تابستان یا زمانی که گیاه شما کمی رشد تازه داشته است، این کار را انجام دهید. این موضوع به شما زمان کافی می دهد تا گیاهان کوچک قبل از فصل سردتر فرصت رشد داشته باشند. با این حال، شما می توانید رد فصل پاییز هم قلمه بگیرید و گیاهانی را که می توانید در زمستان در خانه نگهداری کنید، ریشه دار کنید.

چگونه رزماری را با قلمه پرورش دهیم؟

قبل از اینکه به مراحل تکثیر رزماری بپردازیم، ابتدا باید بدانید که چگونه قلمه ها را تهیه و آماده کنید. برای برترین شانس ریشه زایی، این نکات را دنبال کنید. دو نوع ساقه در بوته رزماری وجود دارد، چوب نرم (نرم رشد) و چوب سخت (شاخه های قدیمی چوبی). ریشه زایی قلمه های چوب نرم آسان تر و سریع تر است. ساقه های تازه، انعطاف پذیر، سبز روشن یا سفید چیزی است که شما دنبال آن هستید. ساقه های قدیمی تر و چوبی تر بیشتر شبیه شاخه های نازک درخت هستند و بافت سخت تری دارند. ریشه زایی آنها امکان پذیر است، اما زمان بسیار بیشتری می برد و موفقیت کمتری دارد. برای برش های تمیز از قیچی های هرس دقیق بهره ببرید. از هر ساقه گلدار خودداری کنید، زیرا گل ها مانع از این می شوند که بتوانند انرژی لازم برای ریشه زایی داشته باشند.

آماده کردن قلمه های رزماری برای تکثیر

برای آماده کردن قلمه های رزماری برای تکثیر، باید 2 تا 3 اینچ (حدود 5 تا 7 سانتی متر) پایین برگ ها را جدا کنید. ریشه ها از برجستگی های روی ساقه تشکیل می شوند. می توانید سوزن های پایین را با انگشتان خود پیچانده، فشار داده یا جدا کنید. اما مطمئن شوید که حداقل 5-6 دسته برگ در نزدیکی بالا به جای مانده است.

چقدر طول می کشد تا رزماری ریشه بزند؟

مدت زمانی که طول می کشد تا قلمه های رزماری ریشه بزنند به این بستگی دارد که آنها را در آب یا خاک قرار دهید. ساقه ها می توانند در آب در مدت فقط 2 تا 4 هفته ریشه بزنند، در حالی که در روش خاک معمولاً 4 تا 8 هفته طول می کشد. وقتی دیدید رشد تازهی در بالا تشکیل شده است، می دانید که آنها با موفقیت ریشه دار شده اند.

چرا رزماری من تکثیر نمی گردد؟

آیا کار قلمه زنی را انجام داده اید اما رزماری شما تکثیر نشده است؟ چند علت وجود دارد که چرا قلمه های رزماری شما ممکن است تکثیر نشوند. اگر آنها در طول گلدهی، از یک گیاه کم آب یا ناسالم یا ساقه های چوبی بسیار قدیمی گرفته شوند، احتمال موفقیت کمتر است. هوای سرد و کمبود رطوبت یا نور نیز رشد آنها را کند می نماید. بعلاوه ممکن است آنها را خیلی دیر در فصل گرفته باشید؛ مثلا زمانی که گیاه در پاییز وارد دوره استراحت می گردد.

چگونه از قلمه های رزماری مراقبت کنیم؟

مراقبت از قلمه های رزماری بسیار ساده است. در روش آب، اغلب آب را تازه کنید تا تمیز بماند و ریشه ها تشکیل شوند. در غیر این صورت، خاک باید همواره کمی مرطوب باشد اما حواستان باشد که زیاد به آن آب ندهید. در هر صورت، مطمئن شوید که آنها را گرم نگه می دارید و هر روز 6-8 ساعت نور غیر مستقیم و روشن به آنها بدهید. در داخل خانه می توانید آنها را روی یک تشک حرارتی قرار دهید و در صورت لزوم یک چراغ رشد اضافه کنید.

چگونه قلمه های رزماری را پیوند بزنیم؟

وقتی زمان پیوند زدن قلمه های ریشه دارتان فرا رسید، می توانید آنها را به ظروف بزرگ تر منتقل کنید یا فضایی در جایی مثل باغچه حیاط یا باغ برای آنها مهیا کنید. اگر قصد کاشت رزماری در فضای باز را دارید، خاک را با کمپوست اصلاح کنید و مطمئن شوید که زهکشی خوبی دارد. در غیر این صورت، یک ظرف بزرگ حاوی خاک با زهکشی خوب آماده کنید. سپس قلمه های خود را به مقدار ای عمیق بکارید که ریشه ها کاملاً پوشیده شوند و آنها را خوب آبیاری کنید. آب اضافی را تخلیه کنید و آنها را در یک مکان روشن و گرم قرار دهید. ممکن است بعضی از برگ ها پس از پیوند زدن زرد یا قهوه ای شوند، اما می توانید آنها را هرس کنید. بدانید که آنها پس از سازگاری با مکان تازه خود بهبود می یابند.

آیا کوتاه کردن گیاه رزماری لازم است؟

کوتاه کردن منظم رزماری به حفظ شکل آن یاری می نماید و باعث ایجاد شاخه های تازه و تازه می گردد. فواید اصلی هرس رزماری این است که آن را سالم، پرپشت و پربازده نگه می دارد. هنگامی که آنها بیش از حد چوبی می شوند، ممکن است برای جوانه زدن، حتی در برترین شرایط، دچار مشکل شوند. پیرایش منظم یک شکل فشرده ایجاد می نماید و منجر به بازده بالاتر می گردد. از بین بردن شاخه های مرده یا بیمار آنها را تقویت می نماید و جریان هوا را بهبود می بخشد که می تواند از قارچ ها و بیماری ها جلوگیری کند. زمان دقیق هرس رزماری به محل زندگی شما بستگی دارد. در منطقه ها گرمتر، برترین زمان اواخر زمستان تا اوایل تابستان است. ساقه های لطیف در برابر سرما آسیب پذیرتر هستند، بنابراین چهار تا شش هفته قبل از اولین یخبندان از هرس کردن خودداری کنید.

کلام پایانی

رزماری گیاهی به شدت مناسب برای کاشت های آپارتمانی با بالکن های کوچک و کم نور است. این گیاه همواره سبز است و خزان ندارد و از سوی دیگر مصرف خوراکی و دارویی دارد. حجم زیاد آن شما را از شر پشه ها خلاص می نماید و در نهایت کاشت آن یک بازی چند سر برد است.

منبع: getbusygardening