شفافیت اطلاعات و فرایند ها در نظام سلامت با نسخه نویسی الکترونیک، مرجع پاسخگویی به مسائل اجرایی وجود ندارد - وبلاگ علیکایی

گروه مالی خبرنگاران؛ استفاده از فناوری های نوین مانند نسخه نویسی الکترونیک نقش مهمی در ارتقاء کیفیت خدمات رسانی در حوزه بهداشت و درمان ایفا خواهد نمود، اما در این میان توجه به کیفیت زیرساخت های فنی و بعلاوه برطرف مسائل اجرایی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بوده و نقش بسزایی در موفقیت این گونه طرح های ملی خواهد داشت. برای آنالیز ابعاد مختلف این موضوع و اطلاع از رویکرد مجلس نسبت به نحوه اجرای این طرح مهم به سراغ دکتر فاطمه محمدبیگی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی رفتیم و دیدگاه وی را در این زمینه جویا شدیم.

تشکیل کمیته سلامت الکترونیک

محمدبیگی با اشاره به تشکیل کمیته سلامت الکترونیک در کمیسیون بهداشت مجلس می گوید: تا این لحظه 17 جلسه در 5 کارگروه مختلف برگزار شده و دیدگاه های بیش از 40 نفر از متخصصان حوزه سلامت و فناوری اطلاعات جمع آوری شده است. ضمن اینکه انجام بازدید های میدانی از ظرفیت ها و اقدامات اجرا شده، پیشنهاد اجرای بند الف تبصرۀ 17 بودجه 1401 و پیشنهاد تهیه نقشه راه سلامت الکترونیک کشور در برنامه پنج ساله هفتم از دیگر اقداماتی بوده است که برای اصلاح و بهبود طرح نسخه الکترونیک انجام داده ایم.

وی ایراد اصلی را متوجه شیوه اجرای طرح نسخه الکترونیک و نگاه بخشی و جزیره ای بیمه ها می داند و می افزاید: به علت تغییرات مکرر سرویس ها و برنامه های بیمه ها و فقدان یک معماری و استاندارد واحد، اساساً برنامه های بخش خصوصی بلااستفاده و بی اعتبار شده است. صلاحیت این برنامه ها از جنبه های مختلف فنی، امنیتی و حقوقی دارای اشکال است، چون هیچ مرجع صاحب صلاحیتی در کشور این سامانه ها را تأیید نمی نماید.

پزشکان دچار سردرگمی می شوند

وی بعلاوه بعضی مقاومت های انجام شده از سوی پزشکان اضافه نمود: به عنوان مثال وقتی زیرساخت های ارتباطی کشور دچار مشکل میگردد، ارائه خدمات سلامت به وسیله پزشک، داروخانه و پاراکلینیک هم دچار اختلال و بعضاً توقف خواهد شد و ازدحام و صف های طولانی را شاهد هستیم. بعلاوه رابط کاربری نسخه الکترونیک به صورت یکپارچه طراحی نشده است و پزشکان با توجه به نوع بیمه افراد باید از سامانه های مختلفی استفاده نمایند که هیچ شباهتی با یکدیگر ندارند. طبیعی است که این گونه مسائل پزشکان را دچار اشتباه و سردرگمی می نماید.

نماینده مردم قزوین در مجلس شورای اسلامی با برشمردن بعضی دیگر از کاستی ها و مسائل اجرایی این طرح گفت: سوابق پزشکی بیماران مرتبط با هر پزشک در سامانه اختصاصی بیمه ها نگهداری میگردد و پزشک برای مرور سوابق یک بیمار باید به سامانه های مختلف مراجعه کند. این اطلاعات در پرونده سلامت فرد درج نمی گردد، چون این سامانه ها مطابق استاندارد های وزارت بهداشت تبادل اطلاعات ندارند و جالبتر اینکه سامانه های بیمه ها هم با یکدیگر تبادل اطلاعات ندارند. از سوی دیگر مرجع جوابگویی و پشتیبانی متمرکزی برای پاسخ به سؤالات کاربران و برطرف مسائل اجرایی در مقیاس کشوری وجود ندارد. برای هر مسئله ای ابتدا باید بدانیم مشکل مربوط به کدام سامانه است و سپس باید با پشتیبانی اختصاصی آن سازمان تماس گرفت که اگر جوابگو باشند، بعضاً خودشان هم اطلاعات درستی ندارند یا در جریان تغییرات داخلی سیستم هایشان نیستند!

افزایش شفافیت با سامانه های الکترونیکی

خانم دکتر محمدبیگی معتقد است که ایجاد سامانه های الکترونیکی منجر به اصلاح و شفافیت اطلاعات و فرایند ها خواهد شد، زیرا تحلیل یکپارچه اطلاعات جمع آوریشده به راحتی می تواند نظام تصمیم گیری مبتنی بر شواهد، برنامه ریزی و آینده نگری را برای مدیران ارشد نظام ممکن سازد.

وی با تأکید بر ضرورت اصلاح مسائل اجرایی این طرح ملی اضافه نمود: در حال حاضر با توجه به شیوه اجرای طرح نسخه الکترونیک نگران اطلاعات حوزۀ سلامت هستیم که متأسفانه به شکل انحصاری در اختیار چند شرکت خاص طرف قرارداد بیمه ها قرار گرفته است و با وجود الزامات قانونی، بخش قابل توجهی از این اطلاعات برای وزارت بهداشت هم ارسال نمی گردد؛ بنابراین در شرایط فعلی مسئله اصلی ما اجرای صحیح طرح و بازگشت به راستا منطقی و قانونی است. برای حل این مسئله در کمیته سلامت الکترونیک پیشنهاداتی را مطرح نموده ایم که با اجرا و رعایت آن ها نه تنها طرح مذکور به راستا منطقی و قانونی خود بازمی گردد بلکه با سرعت و رضایت بیشتری توسعه پیدا میکند.